Zo installeer je Windows vanaf een usb-stick

© PXimport

Zo installeer je Windows vanaf een usb-stick

Geplaatst: 7 april 2019 - 09:45

Aangepast: 16 november 2022 - 09:25

Toon van Daele

Wil je Windows af en toe upgraden of helemaal ‘schoon’ installeren op een of meer pc’s, dan kun je dat het beste doen vanaf compacte usb-stick. Een oplossing die ook nog eens sneller werkt dan een dvd. We bekijken verschillende scenario’s om zo’n installatie-stick te creëren, zowel via externe tools als met Windows zelf.

Tip 01: Stick-vereisten

Welke methode je ook gebruikt, je doet er in elk geval goed aan alleen de usb-stick in je pc te stoppen die je voor de Windows-installatie gaat gebruiken. Immers, alle data op die stick worden tijdens de operatie onherroepelijk overschreven en je wilt niet de verkeerde stick selecteren.

Zorg er ook voor dat de stick bij voorkeur minimaal 8 GB kan bevatten en liefst niet meer dan 32 GB. Dat laatste kan vreemd lijken, maar als de pc waarop je dit medium gaat gebruiken een uefi-systeem is, verwacht dat een FAT32-partitie voor de bootloader. Gebruik je een stick groter dan 32 GB, dan wordt het normaliter met een ander bestandssysteem (zoals ExFAT) geformatteerd, en dat kan dus problemen opleveren. Er bestaan weliswaar externe tools die FAT32-partities groter dan 32 GB kunnen aanmaken, maar je hebt geen garantie dat de installatie daarmee overweg kan.

Toegegeven, de Windows Media Creation Tool (zie tip 2 en 3) kan zo nodig een FAT32-partitie van 32 GB op een stick met meer opslagruimte creëren, maar veiligheidshalve gebruik je dus een stick van maximaal 32 GB.

Media has no description

© PXimport

Tip 02: MCT (download)

We beginnen met wat wellicht de eenvoudigste oplossing is, althans wanneer het om het installeren van Windows 10 Home, Pro of Education gaat (32 bit of 64 bit): de Microsoft Media Creation Tool (MCT).

Dit hulpprogramma is uitstekend geschikt wanneer je over een licentie voor het installeren van Windows 10 beschikt en een upgrade vanaf Windows 7 of 8.1 wilt uitvoeren of Windows 10 opnieuw moet installeren op een pc waarop je eerder al Windows 10 had geactiveerd.

In het eerste geval vind je op de site van Microsoft een overzicht van alle systeemvereisten. In het laatste geval hoef je geen productcode meer in te voeren: Windows 10 wordt naderhand automatisch geactiveerd met je digitale licentie.

Start het gedownloade exe-bestand op en bevestig je akkoord met de licentievoorwaarden. Je krijgt nu de keuze tussen Deze pc nu bijwerken en Installatiemedia (USB-stick, dvd of ISO-bestand) voor een andere pc maken. We gaan er in dit artikel van uit dat je voor het tweede scenario kiest. Druk op Volgende.

Creëer een installatiemedium voor andere pc’s.

© PXimport

Tip 03: MCT (creatie)

Je dient nu de gewenste Taal, Versie en Architectuur in te vullen. Standaard worden de eigenschappen overgenomen van de Windows-editie van waaruit je MCT hebt opgestart, maar het volstaat het vinkje weg te halen bij Gebruik de aanbevolen opties voor deze pc. Wat de Architectuur betreft heb je de keuze tussen 64-bits (x64), 32-bits (x86) of Beide. Wanneer je voor Beide kiest, kun je tijdens de daadwerkelijke installatie de knoop nog doorhakken. Bevestig met Volgende en stip USB-flashstation aan (of ISO-bestand, mocht je met een van de andere methodes het installatiemedium willen creëren), waarna je het juiste usb-station aanduidt. Mocht MCT de melding Kan geen USB-flashstation vinden geven en je weet zeker dat de juiste drivers aan boord zijn, dan is de stick wellicht niet correct geformatteerd en bevat het wellicht een GPT-partitie. In dat geval roep je de stick tot de orde met de gratis tool HDD Low Level Format Tool. Start de tool, selecteer de (juiste!) stick, druk op Continue, open het tabblad Low-level format, plaats een vinkje bij Perform quick wipe en start de procedure met Format this device. Uiteraard worden tijdens deze operatie alle data op de stick verwijderd.

Mocht je later een nieuw installatiemedium nodig hebben, download dan bij voorkeur ook een nieuwe versie van MCT. Deze haalt dan namelijk automatisch ook de nieuwste Windows-versies van de cloud op, zodat je minder updates hoeft te installeren.

Je kiest zelf de Windows-architectuur: 32-bits, 64-bits of beide.

© PXimport

Tip 04: Windows-commando’s

Op internet kun je terecht voor allerlei proefversies van Windows, zoals Windows 8.1, Windows 10 Enterprise en zelfs nog Windows 7 en XP (onder het tabblad Windows). Deze schijfkopiebestanden kun je echter niet naar een installatiemedium omzetten met behulp van MCT. Wel lukt het met het ingebouwde Windows-commando diskpart. Op de site van Microsoft vind je een overzicht van alle mogelijke parameters, maar met de volgende commando’s moet het lukken.

Open de Opdrachtprompt en voer het commando diskpart uit.

Aan de DISKPART>-prompt voeg je achtereenvolgens, telkens bevestigd met Enter, toe:

list disk (je krijgt een genummerd overzicht van de gedetecteerde schijven)

select disk # (vervang # door het nummer van de juiste usb-stick)

detail disk (check of je wel degelijk de beoogde stick te pakken hebt)

clean (ruim alle eventuele formatteringsstructuren op)

convert mbr (zorg dat de partitietabel het mbr-formaat meekrijgt; dit wordt door een uefi-systeem verwacht op een installatiestick)

create partition primary (creëer een primaire partitie)

active (maak deze partitie actief)

assign (koppel er een vrije stationsletter aan)

Met het EXIT-commando verlaat je de diskpart-omgeving.

De benodigde diskpart-commando’s in chronologische volgorde.

© PXimport

Windows heeft de nodige commando’s ingebouwd voor een bootstick

-

Tip 05: Windows Verkenner

Inmiddels komt de Verkenner met de melding dat je de stick nog dient te formatteren. Kies in ieder geval voor FAT32 als bestandssysteem en zorg ervoor dat de Verkenner verborgen (systeem)bestanden laat zien – dat doe je via het tabblad Beeld, waar je een vinkje plaatst bij Verborgen items. Daarna navigeer je naar het gewenste iso-bestand. Klik daarop met de rechtermuisknop en kies voor Koppelen. Selecteer nu de complete inhoud van deze map met Ctrl+A en kopieer dit naar je stick (bijvoorbeeld met Ctrl+C en Ctrl+V). Na afloop is Windows klaar om vanaf je stick geïnstalleerd te worden.

Nadat je de stick geformatteerd hebt, kopieer je de inhoud van het iso-bestand naar de stick.

© PXimport

Tip 06: Rufus

Lukt het om een of andere reden niet met de opdrachtprompt of kies je toch liever voor een gebruikersvriendelijkere omgeving, dan kun je altijd nog een externe tool overwegen. Een populaire en degelijke tool is Rufus. Stop de stick in je pc, start Rufus op en verwijs naar de juiste stick. Bij Opstartselectie selecteer je Schijf of ISO-image (selecteren). Vervolgens verwijs je via de knop Selecteren naar het gewenste iso-bestand, waarna Rufus de bestandsstructuur scant.

Nu wordt het wat lastiger: je moet namelijk beslissen voor welk doelsysteem je de stick gaat prepareren. Kies je bij Partitie-indeling voor GPT en bij Doelsysteem voor UEFI (geen CSM) dan kun je met deze stick alleen uefi-systemen opstarten. Anderzijds, selecteer je bij Partitie-indeling MBR en bij Doelsysteem BIOS (of UEFI-CSM) dan kun je deze stick alleen opstarten in de doorgaans al wat oudere systemen met bios of in de uefi-systemen die je op de csm-modus (compatibility support mode) hebt ingesteld. De modernste bootoptie is in elk geval (zuivere) uefi, en, als het doelsysteem die modus ondersteunt, is dit de beste keuze. Het wordt natuurlijk al wat moeilijker wanneer je niet goed weet op welke systemen je de stick zoal gaat gebruiken (bios of uefi). Creëer in zo’n geval desnoods twee verschillende sticks met Rufus, of maak gebruik van MCT of Diskpart, want die horen met beide systemen overweg te kunnen.

Heb je eenmaal je keuze gemaakt in Rufus, laat het Bestandssysteem en de Clustergrootte dan ingesteld op de standaardwaarden (bij UEFI (geen CSM) zal dat FAT32 zijn) en vul het gewenste volumelabel in. Met de knop Starten zet je de formattering en het kopieerproces in gang.

Stel de partitie-indeling in op GPT als je uefi (zonder csm) beoogt.

© PXimport

De modernste bootoptie is uefi, en, als het doelsysteem die modus ondersteunt, dit is dan ook de beste keuze

-

Tip 07: Bootproces

Je Windows-stick is nu klaar. Hoe start je nu een of meerdere systemen daarvan op? Hoe dat precies gebeurt, is afhankelijk van het systeem, maar in de meeste gevallen moet je (desnoods enkele keren na elkaar) een speciale toets indrukken, meteen nadat je het systeem hebt ingeschakeld. Vaak is dat F2, F8, F10 of Esc, maar welke toets dat is, zie je meestal op het computerscherm, kort nadat je op de aan-knop hebt gedrukt.

Bij oudere apparaten kan het ook zo zijn dat je via een speciale toets het setup-venster van het bios moet openen – raadpleeg in die gevallen de handleiding van het systeem. Je moet in zo’n setup-venster op zoek naar een rubriek als Boot, waar je de bootvolgorde zo instelt dat het systeem het eerst van usb of van verwijderbare apparaten (removable devices) opstart. Lukt het niet, dan kun je proberen de stick in een andere poort te steken, bij voorkeur rechtstreeks op het moederbord.

Op een uefi-systeem kan het overigens ook weleens problemen geven als de Windows-architectuur (32 of 64 bit) op je stick niet overeenkomt met die van het uefi. Stel dan het uefi in op de csm-modus en zorg voor een stick met de partitie-indeling mbr (zie ook tip 6).

Werk je nog met een bios-systeem, dan moet je in het setup-venster de bootvolgorde aanpassen.

© PXimport

Deel dit artikel
Voeg toe aan favorieten